II Salon Mediacji w Poznaniu, czyli ?Mediacja gospodarcza ? bariery, jak je pokonać ? z perspektywy sędziego, pełnomocnika, przedsiębiorcy, mediatora?

Po sukcesie pierwszej konferencji w ramach Poznańskiego Salonu Mediacji 18 października 2016 roku odbyła się kolejna edycja tego wydarzenia. Tym razem zgromadzeni w Sądzie Okręgowym w Poznaniu sędziowie, radcy prawni, adwokaci, przedsiębiorcy i mediatorzy dyskutowali o barierach, jakie trzeba pokonać, by dojść do porozumienia w drodze mediacji gospodarczej. Na zaproszenie koordynatora ds. mediacji sędziego Sądu Okręgowego w Poznaniu Piotra Marciniaka prelegenci przedstawili bariery z perspektywy sędziów, prawników, przedsiębiorców i mediatorów. Swoje spostrzeżenia prezentowali kolejno sędzia SR Bartłomiej Przymusiński, adw. Ewa Habryn-Chojnacka, prezydent WIPH Wojciech Kruk oraz mediator r.pr. Małgorzata Miszkin-Wojciechowska.

Spotkanie przedstawicieli grup biorących aktywny udział w przeprowadzanych mediacjach gospodarczych stanowiło znakomitą płaszczyznę dla dyskusji, jak również szukania praktycznych rozwiązań dla zastosowania alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów wśród przedsiębiorców oraz wymiany dobrych praktyk mediacyjnych.

Podejmując próbę zdefiniowania tytułowych barier występujących w mediacji z przedsiębiorcami, prelegenci wskazywali najczęściej na charakter narodowy Polaków ? czyli powszechność rozstrzygania sporów na drodze sądowej, chociażby dla zasady i jasnego określenia, kto jest zwycięzcą, a kto przegranym. Z powyższego wynika następna bariera, a mianowicie brak wiedzy o mediacji i obawa przed okazaniem słabości lub wręcz fałszywie rozumiana skuteczność postępowań sądowych. Mec. Ewa Habryn-Chojnacka w swojej prezentacji wskazywała ponadto na wątpliwości samych pełnomocników, czy dana sprawa nadaje się do mediacji i czy wstępna ocena pełnomocnika zawsze pozwala na rozpoznanie intencji klienta i wybór najkorzystniejszej dla niego drogi. Prelegentka zaznaczyła jednocześnie, że również sami klienci mają obawy co do tego, czy podczas mediacji nie zostaną zmuszeni do zawarcia niekorzystnej ugody lub czy stracą jedynie czas i pieniądze na udział w posiedzeniu. Stąd tak duża rola pełnomocników, aby klient czuł się na posiedzeniu mediacyjnym równie bezpiecznie, jak na sali rozpraw.

Jak wskazują statystyki, przedsiębiorcy nie są zainteresowani udziałem w posiedzeniach mediacyjnych, gdy wartość przedmiotu sporu jest stosunkowo niewielka w odniesieniu do kosztów, jakie trzeba ponieść w celu osobistego stawienia się na mediacji. Stąd coraz większym zainteresowaniem cieszą się ośrodki mediacyjne oferujące możliwość prowadzenia mediacji za pomocą innych środków komunikacyjnych. Przedmiotem dyskusji były także wyniki przeprowadzonych badań wśród przedsiębiorców na temat barier w zakresie alternatywnego rozwiązywania sporów. Z badań wynikało, że w społeczeństwie wciąż brakuje zaufania społecznego. Widać to zarówno w czasie procesu w stosunku do strony przeciwnej, ale co zdarza się coraz częściej ? także w stosunku do mediatora w zakresie jego wykształcenia. Dlatego podkreślano, że odpowiedzialność mediatora za jakość prowadzonych posiedzeń mediacyjnych wymaga ciągłego dokształcania się w tym zakresie. W celu stworzenia możliwości upowszechnienia i zapoznania się z metodami alternatywnego dla tradycyjnego postępowania sądowego sposobu rozwiązywania sporów, postulowano otwarcie punktów informacyjnych w pozostałych sądach rejonowych na obszarze Wielkopolski.

Wszystkie przedstawione wątpliwości były na miejscu omawiane i dyskutowane. Przedstawione wnioski de lege ferenda złożono na ręce obecnego na II sali mec. Bobrowicza, członka Społecznej Rady do spraw Alternatywnych Metod Rozwiązywania Sporów przy Ministrze Sprawiedliwości.

Z perspektywy mediatora mec. Małgorzata Miszkin-Wojciechowskiej, która nakreśliła m.in. bariery środowiskowe, informacyjne, instytucjonalne, finansowe oraz kulturowe, ważne jest, aby określić jednolite standardy pracy mediatora. Niemniej jednak przykłady barier można w nieskończoność mnożyć, należy jednak przede wszystkim sobie uświadomić, że wynikają one głównie z problemów komunikacyjnych oraz braku zaufania.

Należy mieć zatem nadzieję, że już do III Kongresu mediatora uda się choćby częściowo znieść większość ze wskazanych barier.

Kolejna konferencja będzie dotyczyć mediacji rodzinnej i planowana jest na styczeń 2017 roku.

Paweł Krzywda
mediator, prawnik oraz manager ds. monitoringu i windykacji w Wielkopolskiej Grupie Prawniczej