Ubezpieczenie niskiego wkładu własnego w umowach kredytów „frankowych”

Banki w umowach kredytów „frankowych” stosują różnego rodzaju zabezpieczenia spłaty kredytu. Jednym z nich jest ubezpieczenie niskiego wkładu własnego. Na czym polega?

Ten rodzaj zabezpieczenia spłaty kredytu jest stosowany wobec kredytobiorców, którzy nie posiadali środków na tzw. wkład własny.

Konstrukcja ubezpieczenia niskiego wkładu własnego sprowadza się do tego, że bank, udzielający kredytu jest jednocześnie ubezpieczonym i ubezpieczającym, zaś kredytobiorca jest osobą trzecią, która nie odnosząc  żadnych korzyści z tego tytułu, ponosi jednocześnie dodatkowe koszty. Jedynym beneficjentem tego ubezpieczenia jest bank.

W praktyce to kredytobiorca sam opłaca składkę z tytułu ubezpieczenia, pomimo iż na wypadek rozwiązania umowy ze względu na brak terminowej spłaty rat Towarzystwo Ubezpieczeń do niego ostatecznie skieruje roszczenia regresowe. Kredytobiorca na skutek powyższego rozwiązania staje się podwójnie zobowiązany, podczas gdy bank nie ponosi żadnego realnego zobowiązania. Co więcej, bank pozostaje w pełni zabezpieczony na wypadek braku spłaty kredytu nie ponosząc przy tym  żadnych dodatkowych kosztów.

Co prawda bank zgadza się na udzielenie kredytu osobie nie posiadającej wymaganego wkładu własnego, więc  ma prawo do obciążenia takiej umowy dodatkowymi kosztami, które powinny rekompensować  ryzyko, jednak ryzyko to powinno być  równomiernie rozłożone pomiędzy obie strony umowy, ponieważ korzyść z jej zawarcia nie dotyczy jedynie kredytobiorcy, ale również kredytodawcy. Tym bardziej, że dzięki włączeniu do kręgu potencjalnych kredytobiorców osób nie posiadających wystarczającego wkładu własnego bank może znacznie powiększyć liczbę swoich klientów i tym samym pomnożyć swoje dochody. To natomiast, iż takie osoby z różnych przyczyn nie posiadając na wstępie środków na pokrycie wkładu własnego nie oznacza, iż w dalszej perspektywie są mniej rzetelnymi klientami niż osoby posiadające taki wkład.

Tymczasem banki, udzielające kredytów „frankowych” w zawieranych umowach kredytowych stosują postanowienia w zakresie ubezpieczenia niskiego  wkładu własnego sformułowane w sposób wyżej opisany.  To czyni je niedozwolonymi w świetle art. 385¹ § 1 k.c., a w konsekwencji niewiążącymi dla kredytobiorców, bowiem nierównomierne rozłożenie ryzyka w umowie kredytu jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco narusza interes konsumenta, który jest słabszą stroną stosunku obligacyjnego.