Ponowne wezwanie do wyjaśnień rażąco niskiej ceny

Prawo zamówień publicznych nie wskazuje, ile razy zamawiający może wezwać wykonawcę do wyjaśnień rażąco niskiej ceny. Teoretycznie nie ma więc ograniczeń, żeby wezwać wykonawcę drugi raz, czy nawet kilka razy. Przyjmuje się jednak, że takie wezwanie powinno mieć co do zasady miejsce tylko raz. Istnieje jednak wyjątek od tej reguły. Kiedy zatem ponowne wezwanie do wyjaśnień jest możliwe?

Aby zamawiający mógł ponownie wezwać wykonawcę do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek:

• Po pierwsze, złożone przez wykonawcę pierwsze wyjaśnienia można uznać za rzetelne, logiczne, poparte dowodami, a przede wszystkim zadość czyniące wymogom postawionym przez zamawiającego w wezwaniu.
• Po drugie, zamawiający w związku z powziętymi wątpliwości odnośnie niektórych kwestii treści wyjaśnień wykonawcy stwierdza, że należy je doprecyzować.

Powyższe potwierdza Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 3 kwietnia 2023 r. (KIO 780/23), wskazując iż „Dokonanie dodatkowego wezwania do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny jest szczególnym uprawnieniem Zamawiającego (nie zasada) i możliwe jedynie w okolicznościach, gdy dane informacje podane w pierwotnych wyjaśnieniach powodują konieczność wyjaśnienia ich. Zamawiający nie może wzywać do wyjaśnienia elementów, które zostały już podane. Zamawiający nie może wzywać również do złożenia wyjaśnień w zakresie informacji, jakie następczo stanowią podstawę faktyczną uzasadnienia odrzucenia oferty wykonawcy. Takie działanie, co należy podkreślić niedopuszczalne, prowadziłoby do nieuprawnionej wielokrotności wezwania wykonawcy w tym samym zakresie (a przecież ciężar wykazania, że cena nie jest rażąco niska spoczywa na wykonawcy składającym wyjaśnienia wraz z dowodami), a w efekcie do nieuprawnionego negocjowania składanych wyjaśnień.”

Warto wskazać również, że Krajowa Izba Odwoławcza (KIO 3474/22) dopuściła możliwość ponownego wezwania do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, gdy w pierwotnym wezwaniu zamawiający nie doprecyzował, jakie informacje i dotyczące jakich kosztów wykonawca powinien w szczególności przedstawić. Uzasadnieniem do skierowania kolejnego wezwania może być zatem również konieczność rozwinięcia lub uszczegółowienia wyjaśnień już złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie, sformułowane przez zamawiającego w sposób ogólny, oparty na literalnym brzmieniu przepisu.

Sprawdź ofertę kancelarii: Odwołania do KIO

Autorka: Martyna Kośmicka – aplikantka radcowska