Nowe terminy zapłaty w transakcjach handlowych

Od dnia 1 stycznia 2016 r. obowiązuje znowelizowana ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz.U. 2013 r. poz. 403).

Dla przypomnienia: przez transakcję handlową należy rozumieć umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. Dowiedz się więcej odnośnie nowej ustawy terminy zapłaty w transakcjach handlowych.

Jak dotychczas, co do zasady, terminy zapłaty w transakcjach handlowych określone w umowie nie mogą przekraczać 60 dni. Zgodnie ze zmienioną treścią ustawy termin ten może zostać ustalony na dłuższy. Może oczywiście, tylko w przypadku, gdy strony w umowie wyraźnie tak ustalą, i pod warunkiem, że ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. To zastrzeżenie ma ważne znaczenie, przede wszystkim dla przedsiębiorców, którzy pozostają w słabszej pozycji negocjacyjnej z dużymi kontrahentami. Konsekwencją wydłużenia terminu ponad 60 dni będzie możliwość naliczenia przez wierzyciela odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Obecna wysokość tego rodzaju odsetek, to 9,50% w skali roku, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki.

Z kolei w transakcjach handlowych między przedsiębiorcami a podmiotami publicznymi będącymi podmiotami leczniczymi (w których podmiot publiczny jest dłużnikiem) termin zapłaty za dostarczone towary lub wykonane usługi nie może przekraczać co do zasady 30 dni, chyba że określenie dłuższego terminu będzie obiektywnie uzasadnione właściwością umowy lub jej szczególnymi elementami. Termin ten nie będzie mógł przekroczyć 60 dni. Wskazanie w umowie terminu dłuższego traktowane będzie jako opóźnienie w zapłacie należności, wierzycielowi natomiast przysługiwać będą odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości 9,50% w skali roku.

W przypadku gdy wierzyciel spełnił swoje świadczenie (poprzez dostarczenie towaru lub wykonanie usługi), a nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie lub w wezwaniu do zapłaty (np. doręczonej fakturze), przysługiwać mu będą odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych w wysokości 9,50% w skali roku.

W przypadku gdy strony przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych. Może to zrobić po upływie 30 dni od dnia spełnienia swojego świadczenia niepieniężnego i doręczenia dłużnikowi faktury.

Ustawa wprowadza także 30-dniowy termin na tzw. procedurę badania towaru lub usługi. W jej ramach potwierdzana ma być ich zgodność z umową.

Ponadto, ustawodawca doprecyzował art. 10 ustawy. Wierzycielowi przysługuje od dłużnika ryczałtowa kwota jako tzw. rekompensata za koszty odzyskiwania należności. Wynosi ona 40 euro. Uprawnienie do naliczenia rekompensaty możliwe będzie od momentu, gdy wymagalne staną się odsetki za opóźnienie w płatnościach. Bez odrębnego wezwania do jej zapłaty. Rekompensata przysługuje co do zasady od każdej transakcji handlowej.

Wydaje się, że obecna redakcja art. 10 ustawy umożliwi zasądzanie rekompensaty bez odejmowania jej wartości od kosztów procesu. Czas pokaże.

Co jeśli koszty odzyskania należności przekroczą kwotę stałej rekompensaty? Wierzyciel będzie miał możliwość uzyskania zwrotu wszelkich wydatków. Takich, które poniósł w związku z próbą odzyskania należności, a które przewyższyły wysokość rekompensaty.